12 Temmuz 2020 Tarihinde, Ermenistan Azerbaycan’ýn Tovuz bölgesindeki Azerbaycan sýnýr birliklerine top atýþlarýyla saldýrdý ve derhâl karþýlýk görünce de mevzii saldýrýlarýný sürdürmeye devam etti. 4-5 gün boyunca Tovuz bölgesinde þiddetli çarpýþmalar devam etti. Azerbaycan ilk defa, general rütbesinde bir þehit verdi.
Buraya kadar yaþananlarý herkes biliyor.
***
Asýl olan, ortada hiçbir sürtüþme veya gerginlik yokken, Ermenistan neden durduk yerde Azerbaycan’a saldýrýyor ve hem de Karabað bölgesi dýþýndaki bir arazide yapýyor bunu?!
Arazinin stratejik önemi bize bazý ipuçlarý veriyor: Tovuz bölgesi, Bakü – Ceyhan Petrol Boru Hattý ile Azerbaycan Türkiye Doðal Gaz Boru Hatlarý (TAP VE TANAP) ve de Bakü – Tiflis – Kars Demiryolu hattýnýn geçiþ yeri olan bölgedir. Orada yaranacak bir savaþ, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’yi tehdit eder ve mezkûr boru hatlarýna zarar vereceði gibi ekonomik yýkýma da sebep olur. Bu durum, sadece Ermenistan ile sýnýrlý kalmaz, Rusya’nýn da ekmeðine yað sürer.
***
Aklý bu iþlere eren herkes çok iyi biliyor ki, Karabað ve etraftaki yedi rayonu iþgal altýnda tutan Ermenistan’ýn arkasýnda duran ve bu iþgalin sürdürülmesini saðlayan ülke olan Rusya’nýn bilgisi dýþýnda; Ermenilerin bir çatýþma baþlatmasý mümkün deðildir.
Hâlbuki bu sefer iþ biraz daha da ileri gidiyor ve Rusya’nýn talimatý ve teþvikiyle Ermenistan stratejik bölgede aðýr kara silahlarýyla bir saldýrý baþlatýyor.
Üstelik Rusya’nýn bu iþin içinde olduðu, diplomatik çevrelerde de derhâl dikkat çekiyor. Çatýþmanýn üçüncü günü Rusya dýþiþleri bakanlýðý “taraflara itidal” tavsiye eden cýlýz bir bildiri yayýnlýyor. Bakanlýk sözcüsü Mariya Zaharova, sosyal medya hesabýndan “Bakü’de yangýn var” mealinde istihza dolu bir mesaj paylaþýyor. Dýþiþleri bakaný Sergey Lavrov’un Ermeni asýllý olduðu da kimseye sýr deðil…
***
Pekiyi…
Varlýðýný Vladimir Putin’in varlýðýna baðlayan ve Putin’in hilâfýna asla yanlýþ bir harekette bulunmayan, hatta bulunma ihtimali sýfýr olan Ýlham Aliyev, ne yaptý ki, topraklarý iþgal altýnda olmasýna raðmen hiç istemediði hâlde, bir savaþla yüz yüze kaldý?!
Ýþin püf noktasý buradadýr.
Vladimir Putin, Ýlham Aliyev üzerinden Türkiye’ye epeyce sesli bir mesaj vermek istedi ve verdi de…
Mesaj, muhataplarý tarafýndan iyi anlaþýldý mý diye soracak olursak: Orasý müphem… Belki de iyi anlaþýldý ama dýþarýya renk verilmedi, bu da mümkün…
***
Putin, kendi doðal gazýný (ABD’nin yaptýrýmlarýna raðmen) Baltýk Denizi üzerinden (Nord Stream), ve Finlandiya üzerinden (Nord Stream 2) Avrupa’ya ulaþtýrmaktadýr. TAP ve TANAP projeleriyle Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktarýlan Azerbaycan doðal gazýna rakip olarak da TÜRKAKIM 2 projesi devam etmektedir. Rusya, bu projeyle de Doðu ve Güney Avrupa’yý besleyecektir.
***
Ýþin püf noktasý da buradadýr. Öyle görünüyor ki Rusya, artýk Türkiye’yi stratejik bir ortak olarak görmekten vazgeçiyor ve Tovuz bölgesinden “Dikkatli ol! Senin Þah Deniz’den gelen “þah damarýný” keserim. Üstelik kendim de yapmam, küçük taþeronuma yaptýrýrým” diyor.
***
Yerküreyi baþtanbaþa saran PANDEMÝ sürecinin, hem dünya çapýnda hem de bölgesel olarak çok büyük deðiþikliklere neden olan etkilerine tanýk olduk.
Türkiye de çok etkilenen ülkelerden biridir. Turizm baþta olmak üzere, uluslararasý kara, deniz ve hava taþýmacýlýðýndaki gelirlerimizi kaybettik. Ýthalatýmýz arttý, ihracatýmýz düþtü. Zaten genel olarak darboðaz yaþayan ekonomimiz çökme raddesine ulaþtý.
Hâl böyle iken, dýþ politikamýzda belli ataklar yaptýk. Suriye’de býçak sýrtýnda da olsa belli bir sükûnet tesis edilmiþken, Doðu Akdeniz ve Libya üzerindeki diplomatik ve askerî hareketliliðimiz bizi (haklýlýðýmýz tartýþýlmaz olsa da, zamanlama açýsýndan talihsizlik yaþýyoruz) sýkýntýya sokmaktadýr ve sokmaya da devam edecektir.
Libya’da Rusya’yý karþýmýza almamýz bir talihsizliktir. Fransa, Avusturya, Yunanistan ve Ýtalya gibi bazý Avrupa ülkeleriyle yaþadýðýmýz sýkýntýlarýn, bir müddet sonra Avrupa Birliði ülkelerinin tamamýyla da yaþanacak olma ihtimalini gözardý edemeyiz.
***
Suriye’de þehit edilen 36 askerimizden sonra Rusya ile yaþanan gergin iliþkilerimiz tam olarak normale dönüþmeden Libya’da Rusya ile karþý karþýya geldik ve Suriye’de olduðu gibi Libya’da da SÝHA’larýmýz önemli baþarýlar elde ettiler. Fakat bir gecede VATÝYYE üssünde askeri ekipman ve mühimmatlarýmýza hava saldýrýsý düzenlendi. Bunu Rusya’nýn yapmadýðýný kim garanti edebilir?!
***
Bizim kanaatimiz odur ki, Vladimir Putin, eski dostu Tayyip Erdoðan’ý, yukarýda belirttiðimiz olumsuz þartlarý da fýrsat bilerek, Güney Kafkasya, yani Azerbaycan – Ermenistan ekseni üzerinden kýskaca almak istiyor. Verdiði mesaj da budur…
***
Yoksa Ýlham Aliyev’e mesaj vermek için bir çatýþmaya gerek duymaz. Bir telefon vasýtasýyla gereken TALÝMATI verir ve o talimat kayýtsýz þartsýz yerine getirilir. Zira Ýlham Aliyev ve iktidarý, kayýtsýz þartsýz Vladimir Putin’e göbekten baðlýdýr.
Ve aslýnda Ýlham Aliyev, Tovuz cephesindeki çatýþmayý çoktan unuttu, þimdilerde ana muhalefet partisi Azerbaycan Halk Cephesi mensuplarýný toplayýp üçer – beþer hapse attýrýyor. Onun iktidarý için tehlike gördüðü cephe, Ermenistan cephesi deðil; vatanperver insanlardan oluþan Azerbaycan Halk Cephesidir…
***
Ayrýca…
Türkiye’nin doðudan ve batýdan kuþatýlarak bir kýskaca alýnmasý, tek adam olan Tayyip Erdoðan’ýn yanlýþ karar ve manevralarla Türkiye’nin geleceðini tehlikeye atma riski de büyük korkumuzdur…