Milan Kundera'nýn romanýndan, yönetmen Philip Kaufman'ýn, beyaz perdeye aktardýðý bu filmi belki izlemiþsinizdir. 1960'larýn Çekoslovakya'sýnda politika ile deðil, kadýnlar ile ilgilenmeye tercih eden, ünlü bir doktorun hikayesi anlatýlýr.

Çekoslovakya'da, "Prag Baharý" denilen 1968'in masalýmsý ortamýnda geliþir olaylar. Ve bir gün Rus tanklarý görülür Prag sokaklarýnda. Masal sona ermiþtir....

Seyirci, sanki kendi ülkesini iþgal eden düþman askeri gibi görür Rus tankçýlarý. Biliyorum, çünkü bana da öyle görünmüþtü filmi seyrettiðimde.

T-64 model tanklarýnýn üstünde kendilerini protesto eden Çek gençlerine, þaþkýn bir ifade ile bakan bu gençlerin çoðu, Kýzýlordu'da askerlik yapan Orta Asyalý, Türk soylu gençlerdi. "Þaþkýn bir ifade" ile bakýyorlardý, çünkü onlara, “bu gençleri kurtarmak için” Prag'a girdikleri söylenmiþti.

Yýllar sonra, 1968'de Prag'ý iþgal eden Kýzýlordu askerlerinden biri ile tanýþma þansýna eriþtim. "18 yaþýnda þahit olduðum bu olay, zihnimde derin izler býraktý ve ilk defa Sovyet sisteminin mutlak adaletli bir sistem olduðu hakkýndaki propagandalara þüphe ile bakmaya baþladým." diye yazmýþ hayat hikayesinde.

O gün Çek gençlerinin düþman olarak gördüðü bu genç asker, günümüzde Özbekistan'da ki Kerimov diktatörlüðüne karþý özgürlük ve demokrasi mücadelesi veren, ERK Demokratik Partisi'nin lideri, Muhammed Salih’tir!

Prag Baharý'nýn sona ermesinde 20 yýl sonra, Mayýs 1988’de, Özbekistan Yazarlar Birliði Genel Sekreteri olarak görüyoruz Muhammed Salih'i. 1989 Ocak ayýnda ise, Moskova’da SSCB Yazarlar Birliði Kurultayýnda, kürsüde, ilk olarak Sovyetler Birliðini için "Dikta Ýmparatorluðu" sýfatýný kullanýrken.....

Günün adamý deðil, yarýnýn adamý olmak istediði için, kendisini Komünist Partisi üyeliðine davet edenlere, "Komünizm güneþi, ters yönden doðmuþtu, yine oradan (Batýdan) batacaktýr!.." diyerek ret cevabý vermiþtir.

Komünizm güneþi battý! Fakat günümüzde Özbekistan, eski SSCB yönetiminden de zalim bir idare tarafýndan yönetilmekte. Çok þey deðiþmedi Özbekistan'da! Rus Komünistler gitti, yerlerini Özbek Komünistler doldurdu. Üstelik bunlar eskilerinden daha zalim, daha vahþi, daha adi!

Ýsterseniz yazýmýzý Muhammed Salih'in kendi hayat hikayesinden yaptýðýmýz bir alýntý ile bitirelim:

"1999'dan bu yana Norveç’te yaþýyor. Baþkanlýðýný yaptýðý ERK Partisi, rejimin büyük baskýsý altýnda faaliyetine devam ediyor ve Özbekistan halký tarafýndan destekleniyor. Muhammed Salih 7 yýldýr sürgünde! Fakat mücadelesini sürdürüyor. Bu vatandan uzakta geçen maceralarla dolu 7 yýl, Salih için ayrý bir okul oldu. Bu hayat hikayesinin devamý da olacak..."

Can Macit

Not: Bu yazýyý 3 yýl önce yazmýþtým. Muhammed Salih hala Norveç’te “sürgün hayatý” yaþýyor ve hala mücadelesini sürdürüyor...