Kristal yapý düzeni içindeki momentumun çok yüksek hýzlý atom ve atom sentezli düzey ve düzlem enerjisine sahip kimya yeni durumun belirlisi olma sýnýrlamasý içinde ikinci duruma yeni bir belirsizle oluþtu.

Atom gibi belirli durumla, nükleik asitler; nükleik bazlý moleküller, polimerler gibi yeni bir belirsizle olmanýn düzey ve düzlemi vardý. Çekirdek içi tekrarlarý bozan ya da çekirdek içi tekrarlarý bozunduran kuvvet te baþka bir kuvvetti.

Nükleer bileþimin kendi süreç tekrarlarýný veren düzey ve düzlem içindeki kuvvet kýrýlmasýný veren bu durum çekirdek gibi süreduruma zýt yönde aký ve akýþ olup sentezi bozun duran kuvvetti. Atoma dek küçük ölçekli sýnýrlanma yalýtým içinin görece denge durum simetrisini kýran kuvvet te zayýf etkileþimli kuvvetti.

Matematiksel noktadaki simetri kýrýlmasýndan doðmakla belirsizle olan enerji; yani simetri kýrýlmalý üstel durumlu akýz ve akan enerji, fermiyon düzeyinde kesikli belirli fizik durum oluyordu. Bir durumu ile kýsmen sýnýrlanmýþ diðer bir durumunun belirsizle belirli kuvvet etkileþimini, elektrik manyetik zarf gibi türlü biçime olanak olarak taþýyan durum akýz durumdu. Kendi etki gölgesini yansýtan etkimeydi.

Kuantum fizik simetri kýrýlmalý enerjiye göre yeni bir durumdu. Yeni bir davranýþtý. Ve yeni bir giriþme biçimiydi. Bu yeni durum, bu yeni olgu özellik te kuantum düzeyle belirli olanýn, belirsizle olmasýydý.

Parçacýk dalga birlikteliði; salýnan titreþimler þeklinde boþluða parçacýk, parçacýða boþluk enerjisini veren ikili beraberlik içinde yükseltgenip indirgenen; ikili sarmaldýlar. Ýkili akýþlý sarmal içinde, sarmalýn birine göre diðeri olmanýn dolaþýðýydý. Sonsuz olanýn sýnýrlýsý. Sýnýrlý olanýn sonsuzuydu. Parçacýk kýsmý, dalga kýsmýnýn sonsuz üstel durumlu bulutsu oluþuna karþýn, kýsmen belirli-sýnýrlý-sonlu olan kýsmýydý.

Parçacýðýn kýsmen sýnýrlý sonlu tekrarlý çevrimlerle olmasý; on üssü 43 deðerli bir Planck durumlarýn belirsiziyle yeniden yoðun durumlu seyrelen belirsizle olan enerji paketlerine dönüþmesiydi. Planck sabiti, simetrisi kýrýlan enerjiye göre sýnýrlý sonluydu. Ama Planck sabiti de enerji yoðun makro dünya giriþmeli olgu ve olay durumlara göre sýnýrsýz sonsuz ve belirsizle olan bir durumdu.

Simetri karýlmasýndan doðan kuvvetler eliyle parçacýk durumlar vardý. Saf enerji bu nedenle ikili görünümün sentezi içinde parçacýðýn anti parçacýðýydý. Hangi durumu belirli kýlarsanýz diðeri onun belirsizle olaný dalga parçacýk ikilisiydi.

Kuantum parçacýklar güçlü kuvvet ile proton, nötron bileþimi olan parçacýðý ele veriyordu. Kendisi saf enerjiden bir parçacýk olan elektron da çekirdekle giriþince bambaþka bir özellik, bambaþka bir davranýþlar giriþmesi olan atomu ortaya çýkarýyordu. Atom bozunma yapmadýkça atom altý parçacýk davranýþýna kýsmen kapalý ama atom altý parçacýklardan farklý yeni bir üstel durum devinmesidir.

Simetri kýrýlmasýnda doðan saf enerji olabileceði her tür durumla ayný anda deliþmen, üstel durumlar belirsiziyle olan sýnýrsýz sonsuz bir açýlýmdý. Fakat böyle sýnýrsýz sonsuz saf enerji açýlýmýnýn davranýþlarý içinde de atom düzeyli bileþik davranýþlarý bilmek, bulmak, ortaya koymak, anlam etmek olanaksýzdýr.

Atom düzeyli davranýþta bakýnca, sýnýrsýz sonsuz devimli belirsizle olan saf enerji sanki sýnýrlý sonluydu. Ya da her düzlem kendi enerji düzeni içinde bir sýnýrsýz sonsuzdur.

Yani saf enerjinin sonsuzluk davranýþlý bir belirsizle olmasý hiç bir zaman, gelecekteki olgu davranýþlý enerji düzeyini içermez. Çünkü tüm saf enerji kuvvetler etkisiyle ortaya konan, yeni durumlu belirsizle olan durumlara sahip deðildir.

Saf enerji yeni durumlara olu ve oluþtu (olanak ve olanaklý olanýn niteliðiydi). Patlama dediðimiz genleþme giriþme ortaya koyan zaman ve mekân açýlýmýydý. Açýlma; saf enerji ile kuvvetlerin giriþme devinmesi veren akýzdý. Zaman mekân saf enerji ile kuvvetleri giriþtirmenin zaman ve mekâný olmakla olu (olanaklý) ve oluþtu (olgu).

Akýl almaz denli çok küçük ve yoðun olan geometrik nokta tekil simetri (bakýþým) bir durumdu. Bir itme kuvvetini belirtmek için patlama dediðimiz genleþme; yoðun ve genleþen tekil duruma uzam oldu. Uzam (mesafe uzaklýk) simetri dediðimiz bakýþýmdaki yoðun giriþmeyi kýrdý.

Simetri en az iki parça kýrýldý. Ýkili durum ortaya kondu genleþen git duruma karþý geri yoðun duruma rücu olan yoðun durum alýþmasý içine çekilen gel durum oluþtu. Genleþen ile genleþme ayný andaydý. Genleþen, genleþme yapmakla git olandý. Bir uzama bir uzaklýk ve mesafeydi.

Uzama, uzaklýk ve mesafe olan da genleþme merkezi olan geri beslenmeli tekil ve yoðun olan ilk alan imajýna doðru, tekil alan içine çaðrýlan çekilmeydi. Yani git olanýn gel olmasýydý. Genleþen git olurken de bir kuvvet etkisi altýndaydý. Gel olurken de bir kuvvetin etkisi alýndaydý.

Kuvvet genleþip açýlan veya uzaklaþan mesafe içinde etkin oluyor ya da olamýyordu. Uzam etkili alan giriþmesi ya da giriþememesi ortaya konuyordu. Giriþene karþý giriþemeyen genleþme zýt durumla zýt kuvvet belirmesine dönüþüyordu.

Artýk genleþen ile geniþleyen uzay zaman dokulu kuvvet ve kuvvetin giriþmesine olu olmakla genleþen taraf yansýma bir iliþ kinliktirler. Ýkili durumlar içinde içi içe ayna yansýmalý görünümle yeni ikili durumlar giriþmesi birbiri üzerine etki olmakla, etki; birbirinin bin bir tür belirsizle belirme yüzü oluyordular.

Baþlangýçta genleþme yani genleþen enerji salýnýmý olan þok dalgalarý açýlýmý kuvvetlerden çok hýzlý bir geniþleme yapýyordu. Iþýk bile genleþme karþýsýnda yaya kalýyordu. Bu nedenle þu anda gözümüze gelen uzayýn derinliðinden kaynaklý ýþýk ýþýnlarý uzay derinliðinin þimdisini deðil 14 milyar yýl öncesi hakkýnda bize bilgi vermektedir.

Yani ýþýk ve genleþme arasýndaki fark kadar ýþýk hýzý aksamasý nedenle ýþýk bize bilgi de sunan bir oluþtur. Uzay derinliðinin þimdisi olan bilgi bize 14 milyar yýl sonra gelecektir.