30+ Yılın Ardından: Kendi İşinizi Kurmak Üzerine
Otuz yılı aşkın iş hayatında şunu net öğrendim: İş kurmak bir cesaret meselesi değil, bir dayanıklılık sınavıdır. Gençken herkes büyük paralar kazanmayı hayal eder. Ben de ettim. Ama yıllar bana şunu öğretti; büyük paralar hayalden değil, doğru zamanda doğru kararlardan gelir.
İlk işime girerken her şeyi bildiğimi sanıyordum. Sonra yanıldım. İş kurdum, büyüttüm, zorlandım, kapattım, yeniden başladım. Bugün geriye dönüp baktığımda “iyi ki” dediğim şeylerin çoğu kazandıklarım değil, zamanında vazgeçebildiklerim oldu.
Kendi işini kurmak isteyenlere, kitaplardan değil yaşanmışlıktan birkaç not:
🔹 Ne yapacağınıza önce kendinizi ikna ederek karar verin. Kararsız girilen iş, daha başlamadan yarı yolda kalır. Hangi ihtiyaca çözüm sunduğunuzu, müşterinin neden sizi seçeceğini netleştirmeden yola çıkmayın.
🔹 Her fikir dosya ister. İş dünyasında “anlatırım” dönemi çabuk biter. Yazılı olmayan fikir, ciddiye alınmaz. Marka, üretim, patent, işleyiş… Hepsi masada net olmalı. Bu bana çok pahalı derslerle öğretildi.
🔹 Piyasa sizi her zaman sizden iyi tanır. Benim sevdiğim ürün, piyasanın sevdiği ürün olmayabilir. Bunu kabullenmek olgunluk ister. Güvendiğiniz insanlara sorun, eleştiriyi dinleyin, savunmaya geçmeyin.
🔹 Sermaye sadece para değildir. Evet, para gerekir. Ama asıl sermaye güven, itibar ve ilişkidir. Banka müdürleriyle, tedarikçilerle, ortaklarla kurulan ilişki, kasadaki paradan daha belirleyicidir.
🔹 Hedef koyun ama hayatı unutmayın. Gençken hep “daha fazla” dedim. Yıllar sonra öğrendim ki sürdürülebilir başarı, ulaşılabilir hedeflerle gelir. Yoksa insan işi ayakta tutarken kendisini kaybediyor.
Bugün geriye baktığımda şunu rahatlıkla söyleyebiliyorum: İş kurmak bir maraton. Hız değil, nefes önemli. Ve bazen en doğru iş kararı, yeni bir işe başlamak değil; doğru zamanda durabilmektir.
30+ yılın bana bıraktığı en net cümle şu oldu: Hayat, işten büyük; ama iş, hayatı zorlaştırmayacak kadar yerinde olmalı.
